روزانه 15 هزار کودک در جهان میمیرند. هرچند این آمار نسبت به گذشته، کاهش چشمگیری داشتهاست، اما همچنان یک دغدغه و مسئلهی بزرگ برای جهان ماست. کودکان در برابر بیماریها بسیار حساس و آسیبپذیر هستند. بنابراین مرگ و میر کودکان مانند یک دماسنج، میتواند ما را از سطح سلامت و رفاه یک جامعه آگاه کند.1 نمودار زیر تعداد کودکانی را که هر سال در جهان میمیرند، نمایش میدهد. این آمار طی سه دههی گذشته از 12.5 میلیون نفر به 5.2 میلیون نفر رسیدهاست.
در نقشهی زیر، درصد مرگ و میر کودکان را ملاحظه میکنید. یعنی در هر کشور چند درصد از متولدین تا پیش از 5 سالگی فوت میکنند. طیف رنگها از آبی تیره تا قرمز تیره، نشاندهندهی زیر 1 درصد تا بالای 20 درصد است.
اگر دکمهی پِلِی را در زیر نقشه انتخاب میکنید. سیر تحول جهان را از سال 1960 میلادی تا کنون مشاهده میکنید. جهان ما از قرمز تیره به سمتی آبی شدن پیش رفته است. تقریباً وضعیت همهی کشورهای جهان، در این زمینه رو به بهبود است. هرچند هنوز وضعیت پاکستان، افغانستان و کشورهای زیر صحرای آفریقا نگرانکننده است. در نمودار زیر، میتوانید روند تغییر درصد مرگ کودکان را بین چند کشور مختلف مقایسه کنید. میتوانید خودتان کشورها را حذف یا اضافه کنید. ممکن است دادههای بعضی از کشورها همهی سالها را دربرنگیرد.
نمودار زیر میزان این تغییر را از سال 1990 تا 2019 (تقریباً سه دههی اخیر) برای کشورهای مختلف نمایش میدهد. میتوانید هر کشوری را انتخاب کنید تا به صورت پررنگ نمایش داده شود. با قرار دادن نشانگر موس روی هر کشور، تغییرات آن کشور را مشاهده کنید.
همانطور که میبینید تقریباً همهی کشورها نزولی بودهاند. هرچه این درصد در آغاز بالاتر باشد، کاهش آن سادهتر است. مثلاً ممکن است با اجباری کردن برخی از واکسیناسیونها میزان مرگ کودکان به سرعت کاهش چشمگیری داشتهباشد. اما کشورهایی که این درصد را بسیار کاهش دادهاند، دیگر به سادگی نمیتوانند آن را کمتر کنند. اگر به سراغ بعضی از دادههای تاریخی برویم، میتوانیم دید کلیای نسبت به درصد مرگ کودکان پیش از قرن بیستم داشته باشیم. شواهد تاریخی پراکنده نشان میدهند که تا پیش از قرن بیستم، یکچهارم کودکان در سال اول تولد فوت میکردند و فقط نیمی از کودکان از 15 سالگی عبور میکردند.2
[1] برای اطلاعات بیشتر به فصل اول کتاب Factfulness مراجعه کنید. این کتاب را ناشرین مختلفی تا به حال منتشر کردهاند. واقعیت (نشر نوین)، واقعبینی (آریاناقلم)، واقعنگری (کرگدن) و …